Rozbicie państwa zaowocowało wzmocnieniem roli lokalnych władców. W tym okresie ponownie rywalizowały ze sobą Dolny Egipt i Górny Egipt (granica sprzed zjednoczenia). Był to niestabilny okres zawirowań politycznych, dynastie następowały jedna po drugiej. Z tej palety władców na uwagę zasługują przedstawiciele XI i XII dynastii, których rządy tworzą okres Średniego Państwa (2131-1785 p.n.e.). Faraon Mentuhotep II, przedstawiciel dynastii XI zwanej tebańską, był jednym z największych władców Egiptu. Zjednoczył ponownie Dolny Egipt i Górny Egipt, stolicą uczynił Teby. Wtedy też powstały tebańskie Karnak i Luksor jako miejsce rezydencji możnych oraz Dolina Królów jako nowe miejsce pochówku faraonów. Mentuhotep II przywrócił także stanowiska kanclerzy i wezyrów - według wzorów Starego Państwa. Powołał stanowisko Gubernatora Północy. Po zdobyciu Asjutu i upadku Herakleopolis przyjął tytuł "Króla Dolnego i Górnego Egiptu, Horusa, tego, który zjednoczył Oba Kraje". W czasie rządów Mentuhotep II podbijał okoliczne kraje część Nubii, Libię, półwysep Synaj. Jego następca Mentuhotep III zastał silne i zabezpieczone państwo. Sam też przyczynił się do odbudowy twierdz obronnych we wschodnich partiach delty Nilu. Faraon Amenemhat I, założyciel XII dynastii, wzmocnił pozycję Średniego Państwa. Za czasów XI dynastii pełnił funkcję wezyra, a więc był drugą osobą w państwie. Wykorzystał sprzeciw nomarchów wobec władcy i dzięki nim stał się faraonem. Amenemhat I wzmocnił rolę urzędników, którzy sprawowali władzę w swoich okręgach, czyli nomach.  Upadek Średniego Państw awiazał się z przejęciem władzy w Dolnym Egipcie przez przybyłych z Azji - Hyksosów.